بیماری و گیاه درمانی
نویسنده : آ. دیتریش (د. اسلام ). بابونه (معرّب آن بابونَج و نام انگلیسی آن کَمُمیل ) ، به گونه هایی از خانوادة مرکّبان ، خصوصاً به آنتمیس نُبیلیس ، که همان «بابونة رومی » است ، و نیز به ماتریکاریا کامُمیلا اطلاق می شود. نامگذاری علمی گونه های آن تا حدّی مشوّش است ؛ نمی توان انتظار داشت که در قدیم انواع گوناگون بابونه را بدقت از یکدیگر تفکیک کرده باشند. واژة کَمُمیل از خامایْمِلُن یونانی به معنی «سیبِ زمین » گرفته شده است که در آثار نویسندگان عربی زبان یا به صورت خَمامالُن (یا شکلهای مشابه آن ) یا به صورت ترجمه ، «تُفّاح الاَرض »، یافته می شود
درباره بابونه درباره گیاه بابونه گیاه بابونه
ادامه مطلب ...مترجم: رزیتا ملکیزاده. منبع:راسخون. «کسی که پزشکی را بدون کتاب مورد مطالعه قرار دهد، در دریایی ناشناخته حرکت میکند، اما کسی که پزشکی را بدون بیمار مورد مطالعه قرار دهد، اصلاً وارد دریا نمیشود» . سِر ویلیام اوسلر (پزشک و استاد دانشکدهی پزشکی). اسناد تاریخی نشان میدهند که اجداد ما دانش نسبتاً خوبی در مورد جراحات و بیماریها داشتند. با این حال، برخی روشهای درمانی که آنها استفاده میکردند، حداقل جای سؤال دارد. در این مقاله، به چند درمان پزشکی عجیب، باور نکردنی، و غیر متعارف که در قدیم توسط مردم مورد استفاده قرار میگرفت، نگاهی میاندازیم که
ادامه مطلب ...مترجم: رزیتا ملکیزاده. منبع: راسخون. عصاره بیربری Bearberry به عنوان روشن کننده طبیعی پوست در نظر گرفته میشود که میتواند در زدودن لکهای ناشی از سن و علائم آفتاب سوختگی اعجاز نماید. این مقاله فواید عصاره بیربری برای پوست را مورد بحث قرار میدهد. آیا میدانستید؟. محصولات عصارهی موضعی بیربری تنها باید در نواحی از پوست که دارای مشکل است، بکار برده شوند. به این دلیل که این عصاره مانند یک عامل سفید کننده عمل کرده و میتواند موجب کاهش رنگدانه hypopigmentation در نواحی سالم پوست شود و منجر به رنگ پوست ناجور و ناهمسان گردد. به عنوان یک ماده مهربا
ادامه مطلب ...مترجم: رزیتا ملکیزاده. منبع: راسخون. اورگانو Oregano یک گیاه دارویی است که بخاطر خواص آنتی اکسیدانی و ضد میکروبی آن شناخته شده است. این مقاله عملکرد مؤثر آن را در رفع سوء هاضمه، درد عضلانی، گزش حشرات، دورههای قاعدگی دردناک، و عفونتهای باکتریایی و قارچی شرح میدهد. اورگانو یا پونه کوهی (با نام علمی مرزنجوش Origanum vulgare)، متعلق به خانواده نعناعیان Lamiaceace، گیاه چند ساله بومی اروپا، آسیا، و منطقه مدیترانه است و یک گیاه بسیار معطر با طعم تلخ میباشد. از جمله گیاهانی که به آن بسیار نزدیکند میتوان به اورگانو مکزیکی و مرزنجوش اشاره کرد.
ادامه مطلب ...نویسنده: محمد سعید جانب اللهی. انحراف رحم:. در خراسان اگر زنی انحراف رحم داشته باشد، برای حامله شدن سه روز پی در پی روی زمین مینشیند و پاهایش را از دو طرف دراز میکند. بعد انگشتانهای میان دو پا و در محاذات زانوان خویش قرار میدهد، آن وقت سرش را خم میکند و میکوشد که با دهان خود انگشتانه را از زمین بردارد اگر در یکی از سه روز موفق شد، حتماً حامله خواهد شد. در غیر این صورت سه روز دیگر قبل از صرف صبحانه دو عدد پیاز درسته محکم به دو کشالهی رانش میبندد و با همان حالت تمرین فوق را مجدداً تکرار میکند و نیم ساعت بعد پیازها را دور میاندازند و ع
ادامه مطلب ...نویسنده: محمد سعید جانب اللهی. 1. بیماریهای گوسفند. پیشگیری. در ری برخی مرضهای دام را ناشی از چشم خوردن میدانند، از این رو برای پیشگیری منجوق (خرمهره) را با چوب درخت داغ داغان که هفت خط روی آن است به گردن گوسفند میاندازند (جانب اللهی و سلیمی مؤید، 1374: 97). در ورد آباد یکی از روستاهای شهریار، غاری در دامنهی کوه وجود دارد که در داخل آن خاک آبله است. یک نفر که پاک بود و واجب الغسل نبود میرفت مقداری از آن خاک را داخل کیسهای میکرد و میآورد. او در راه برگشت نباید به پشت سر خود نگاه کند و یا با کسی حرف بزند، کیسهی خاک را در میآورد و با
ادامه مطلب ...نویسنده: محمد سعید جانب اللهی. در طب سنتی درمان بعضی امراض جسمی و به خصوص روحی با موسیقی رایج بوده است مثلاً در تهران بالای سر مریضی که تب شدید داشت، نی می زدند تا خوابش نبرد ( مستوفی: 1/ 469). یا در ترکمن صحرا سرخک را با موسیقی درمان میکنند (حسنی و دیگران 1381: 336). همچنین در روستای شیرین آباد (علی آباد کتول) بالای سر بیمار نی میزنند تا سرخک رو بیاید و به اصطلاح به دلش نزند (نظری داشلی برون و دیگران، 1380 : 272). ترکمانان بر این باورند که بیمار روحی با شنیدن آوای تار، روح و روانش آرام میگیرد (حسنی و دیگران، 1381: 336). عامل امراض روحی را
ادامه مطلب ...نویسنده: محمد سعید جانب اللهی. شامل نذورات، قربانی، نمازخوانی و دعاست و بیشتر برای کودک کاربرد دارد. از مقدمات دعا درمانی سر کتاب بینی است که به ترتیب زیر انجام میشود:. سرکتاب بینی:. دعانویس ابتدا اسم خواهنده و مادر او را پرسیده حروف آن را به محاسبهی ابجد به عدد در میآورد. سپس جمع آنها را دوازده دوازده طرح نموده باقی مانده را طالع سر کتاب خواه و دعاخواه میداند. حروف ابجد: از صور هشتگانه حروف جمل است که ترتیب حروف الفبای مردم فینیقیه بوده است بدین ترتیب: ابجد، هوز، حطی، کلمن، سعفص، قرشت، ثخذ، ضظغ، و در حساب جمل الف تا طاء به ترتیب نماینده
ادامه مطلب ...نویسنده: محمد سعید جانب اللهی. نوبه سه یک (کسی که هر سه روز یک روز تب کند):. برای درمان مبتلا، زنی شوهردار سه خانه را در نظر میگیرد که مرد آن خانه یک زنش مرده باشد یکی را طلاق داده باشد و یکی هم در خانه اش باشد، نزدیک غروب آن زن به طور ناشناس به در خانهی آن مرد میرود و میگوید: «زن مرده، زن طلاق داده، زن در خانه، نوبهی سه یکی بگو چیش درمانه؟» آن مرد بی اراده چیزی میگوید، هر چه را بگوید صبح که شد، آن زن میرود و همان چیزی را که آن مرد گفته میگیرد و به ناخوش میدهد (هدایت، 1342: 56). برای کسی که شب تب میکند، زنی به همان قسم غروب آفتاب پنج
ادامه مطلب ...نویسنده: محمد سعید جانب اللهی. درد نیم سر:. در فاضل آباد گرگان ساعت سه صبح بعد از خواندن نماز وقتی خورشید طلوع کرد، سه کلوخ به طرف خورشید میاندازند و هر کلوخی را که میاندازند پنهان میشوند که خورشید نبیند، این عمل در سه روز باید تکرار شود (مقدم: 28) . سرخی چشم:. در خوزستان میگفتند، دانه تشنهای در آورده، کاسهی آبی در دست مریض میدادند، او رو به قبله میایستاد و طبیب محلی از پشت سر چند دانه گندم یا جو در دست میگرفت و به هر دانه یک الحمد می خواند و از جلو صورت بیمار رها میکرد، بیمار در حالی که کاسهی آب را نزدیک لبهای خود داشت دانهی گندم
ادامه مطلب ...نویسنده: محمد سعید جانب اللهی. موجودات وهمی. آل:. به شکل زنی است که دستها و پاهای استخوانی دارد. رنگ چهره اش سرخ و بینی او از گل است. به او بینی گلی هم میگویند. کار او این است که جگر زن تازه زا را در زنبیل گذاشته میبرد. ولی اگر جگر زائو از آب نگذرد معالجه میشود، اگر کسی هنگام بردن جگر با او برخورد کند و با تهدید موفق به پس گرفتن آن شود زن نجات مییابد، معمولاً چنین فردی از آل امتیاز میگیرد که در اصطلاح به «ادوم» معروف است، کسی که ادوم داشته باشد علاوه بر اینکه تا هفت پشت او از گزند آل در امان هستند، میتواند زنان آل زده را هم درمان کن
ادامه مطلب ...نویسنده: محمد سعید جانب الهی. سیاه سرفه:. در ایرانشهر خوراک خرچنگ میخورند (جانب اللهی، 1381: 254). سرفه:. در شهر سنقر سریشم ماهی را در آب خیس کرده به بیمار میدهند (رستمی ودیگران 1374: 209). یرقان: در گیلان:. 1. ماهی ریز را زنده زنده میخورند. 2. ماهی کپور را میپزند و به بیمار میدهند (پاینده: 259). در خراسان استخوان خرچنگ را کوبیده میجوشانند و آبش را به مریض میدهند و عقیده دارند که به این طریق یرقان به پیشاب مریض میزند و بهبود مییابد، اگر سن مریض بیش از هفت یا ده سال باشد، هفت دانه ماهی قرمز ریز به او میدهند زنده زنده بخورد (شکورزاده:
ادامه مطلب ...نویسنده: محمد سعید جانب اللهی. چشم درد:. در میبد در اول تیرماه پشکل آهو را میکوبند و گل ختمی میجوشانند و میخورند (حیدریه زاده: 80). در دلیجان سرگین اول کره الاغ را به پشت چشم میمالند (نوبان و دیگران: 234). در دشتستان سرگین الاغ را دود داده به چشم میدمند که چرک آن کم شود (منصوری زاده، شمس الدینی: 198). در روستای کندوان (میانه) تپالهی خشک شدهی گاو یا گوساله که کاملاً سفید شده است از صحرا جمع میکنند و آن را با اسپند میسوزانند و دود آن را به چشم میرسانند (فلسفی و دیگران: 217). در روستای افراتخت (قائم شهر) تخم مرغ را در ادرار آب پز کرده ر
ادامه مطلب ...نویسنده: محمد سعید جانب اللهی. حجامت درمانی. نوعی خونگیری سنتی است که توسط زنان غربتی (کولی) صورت میگیرد، در بافق حجامتگر برای حجامت کمی پنبه آتش زده آن را داخل استکان یا لیوان میاندازد و آن را روی محل حجامت برگردانده محکم فشار میدهد و چند دقیقه به همین حال نگه میدارد، در این حال پوست بدن به علت خلأ موجود در داخل ظرف به صورت یک غده جمع میشود. لیوان را از بدن مریض جدا میکند و محل متورم را با تیغ چند خراش میدهد، برخی از شاخ گاو یا با لولهی شیشهای شبیه شاخ برای این منظور استفاده میکنند. دهانهی گشاد شاخ یا لوله را روی بدن مریض قرار م
ادامه مطلب ...نویسنده: محمد سعید جانب اللهی. سردرد. سردرد انواع مختلف دارد، در طب سنتی اصفهان هیجده نوع آن شناخته شده است که مهمترین آنها عبارتند از: سردرد مشارکت معده، سردرد مشارکت رحم، سردرد صفرای، سردرد بلغمی، سردرد سوداوی که بسیطند. اگر اخلاط مرکب شوند، یعنی امراض صفراوی، عارض دموی هم بشود، سردردهای مرکب به وجود میآید. سردرد در اثر حرارت آفتاب، در اثر فشار معده، در اثربادهای مختلف، در اثر ضعف دماغ، میگرن (که در قدیم به آن شقیقه میگفتند، شقیقه یعنی نصف سر) و غیره است (تحقیقات میدانی مؤلف). در تهران اگر یک طرف سر و چشم درد میگرفت ناشی از رودل بود، م
ادامه مطلب ...نویسنده: محمد سعید جانب اللهی. در طب سنتی درمانگران حکیم، پیرزنان و پیرمردان با تجربهای هستند که با شناختی که از خواص گیاهان و سایر داروهای غیر گیاهی دارند، به درمان بیماریهای جسمی میپردازند و این تجربه و شناخت را از پدران و مادران خود آموختهاند و در تمامی نقاط بررسی شده چنین افرادی وجود داشتهاند. طبیبان سنتی در اکثر موارد طبابت را یک شغل محسوب نمیکردند و بابت کار خود دستمزدی نمیگرفتند. سوای حکیم افراد دیگری با تخصصهای ویژه در طبابت نقش داشتند که اهم آنها به شرح زیرند:. 1. قلم بند (شکسته بند):. پیرمردان باتجربهای هستند، که با کسب تج
ادامه مطلب ...نویسنده: محمد سعید جانب اللهی. اعصاب. در بافق برای ناراحتی اعصاب دم کردهی آویشن میخورند (جانب اللهی، 1384: 118). در ایلام و لرستان با داورهای زیر درمان میکنند:. 1. جوشاندهی اکلیل کوهی. 2. دم کردهی سنبل الطیب و گل گاو زبان و لیمو. 3. بیدمشک و گلاب (اسدیان خرم آبادی و دیگران: 269). در میبد جوشاندهی برگ تیو و سنبل الطیب به مریض میدهند (تحقیقات میدانی مؤلف). در راور انغوزه، بادیان، بهارنارنج، خشخاش، تجویز میکنند (کرباس راوری: 153-155). در اصفهان بهار نارنج با نبات، عرق بیدمشک، اگر خوابهای آشفته میبیند و شقیقهاش درد میگیرد، بیحوصله و
درمان مغز و اعصاب درمان اعصاب روان درمان اعصاب و روان
ادامه مطلب ...نویسنده: محمد سعید جانب اللهی. دندان درد. در بافق دانهی گشنیز، پرسیاوش و استوقدوس (1) را به صورت مخلوط و شاهتره و گل گاو زبان را به صورت جداگانه دم کرده و میخورند و یا مقداری مرزنگو (2) روی تخم مرغی که در زیر خاکستر آتش پخته شده است میریزند و میخورند (جانب اللهی، 1384: 119). در لرستان و ایلام:. 1. تورسوخته چراغ زنبوری روی دندان میگذارند. 2. تکهای کاغذ را داخل ظرف لعابی آتش میزنند. روغن آن، که به صورت لکهی زردی بر جدارهی ظرف باقی میماند با پنبهای پاک میکنند و روی دندان میگذارند. 3. گذاشتن پودنه (پونه) در سوراخ دندان. 4. گرفتن ج
بیماریهای دهان دندان بیماریهای دهان و دندان درمان بیماریهای دهان
ادامه مطلب ...نویسنده: محمد سعید جانب اللهی. در قدیم، کحالی یا چشم پزشکی شعبهی خاص داشت و از قدیم این فن از طبابت جدا بود. کحالها در قولقهای چرمی دواهایی داشتند که با انگشت نر و سبابه مقداری از آن را گرفته در چشم مبتلا میریختند. در میل زدن و آب گرفتن چشم هم ماهر بودند و با کحالهای فرنگ رفته مسابقهی فنی داشتند که اکثر برد با آنها بود. (مستوفی: 529/1) در قدیم مردم حتی برای پیشگیری از چشم درد نیز راهکارهایی میشناختند مثلاً در احمدآباد (هشتگرد) برای پیشگیری از ابتلا به چشم درد در افراد زیر پانزده سال به اصطلاح گوش و نجن (1) میکردند. یعنی پشت گوش را
بیماریهای چشم چشم درمان درمان بیماریهای چشم
ادامه مطلب ...نویسنده: محمد سعید جانب اللهی. گوش درد. در ساوه برای درمان گوش درد یک قطره روغن کوچک در گوش میریزند و مقداری نیز در خارج گوش میمالند و با دستمال گرم گوش را میپوشانند (سالاری: 331). یا چهار پنج مثقال آرد گندم خالص را با یک حبه قند با آب دهان خمیر میکنند و روی گوش میگذارند (همان: 334). در میبد:. 1. مغز تنه (هسته) زرد آلو را میسوزاندند و در گوش میگذاشتند. 2. گیاهی به نام روگل (1) که دانههایی شبیه تریاک دارد میخوردند (تحقیقات میدانی مؤلف). در لرستان و ایلام اگر گوش درد ناشی از رفتن آب در گوش باشد، برای رفع آن کاغذ قند را لوله میکنند،
بیماری گوش حلق بینی بیماری گوش حلق و بینی بیماری گوش حلق
ادامه مطلب ...